Cách nấu xôi ngũ sắc Tây Bắc dẻo thơm, nhiều màu sắc tự nhiên. Món ăn truyền thống tượng trưng cho sự may mắn và sung túc.
🌾 Xôi ngũ sắc – Biểu tượng ẩm thực Tây Bắc
Xôi ngũ sắc là món ăn truyền thống của đồng bào Tày, Nùng, Thái vùng Tây Bắc. Gạo nếp nương dẻo thơm được nhuộm thành năm màu từ lá, củ, quả thiên nhiên: trắng, đỏ, vàng, tím, xanh. Mỗi màu sắc mang một ý nghĩa tâm linh, tượng trưng cho ngũ hành và cầu mong mùa màng bội thu, gia đình hạnh phúc.
🛒 Nguyên liệu (5 người)
-
1kg gạo nếp nương (hoặc nếp cái hoa vàng)
-
Lá cẩm tím, lá gấc đỏ, nghệ tươi, lá cơm xôi (lá dứa rừng)
-
Muối hạt
-
Dầu ăn hoặc mỡ gà (tùy chọn)
👩🍳 Cách nấu xôi ngũ sắc
Bước 1: Nhuộm màu gạo
-
Lá cẩm tím: nấu lấy nước màu tím.
-
Gấc: lấy phần thịt đỏ trộn gạo.
-
Nghệ: giã lấy nước vàng.
-
Lá cơm xôi (lá dứa rừng): nấu lấy nước xanh.
-
Chia gạo nếp thành 5 phần, ngâm với từng loại nước màu riêng khoảng 4–6 giờ.
Bước 2: Đồ xôi
-
Vớt gạo ra, để ráo.
-
Đồ từng màu xôi riêng, sau đó trộn hoặc xếp chồng xen kẽ trong xửng.
-
Khi xôi chín, rưới chút dầu ăn/mỡ gà để hạt bóng và thơm.
Bước 3: Trình bày
-
Đổ xôi ra mẹt, xếp xen kẽ các màu tạo thành hình hoa văn đẹp mắt.
💡 Mẹo nhỏ
-
Nếp nương cho hạt xôi dẻo, thơm đặc trưng.
-
Phải ngâm gạo đủ lâu để màu thấm đều.
-
Có thể dùng khuôn để ép xôi thành hình hoa, ngôi sao, trăng tròn.
🏡 Hồi ức bếp xưa
Trong những ngày lễ hội, cả bản làng cùng nhau gói ghém, chuẩn bị xôi ngũ sắc. Khi mâm cỗ bày ra, sắc màu rực rỡ của xôi làm sáng bừng cả gian nhà sàn, như thay lời cầu chúc một năm mới no đủ, sum vầy.
🍴 Ăn kèm gợi ý
-
Thịt gà luộc chấm muối tiêu chanh
-
Lạp xưởng nướng
-
Thịt trâu gác bếp
